Tytuł projektu : Poprawa dostępności do zasobów kultury poprzez ich rozwój i efektywne wykorzystania – aranżacja ekspozycji w Oranżerii Muzeum Romantyzmu w Opinogórze z zastosowaniem technologii audiowizualnych
Beneficjent: Muzeum Romantyzmu w Opinogórze
Głównym celem projektu była taka aranżacja pomieszczeń w muzealnej oranżerii, aby było to miejsce ciekawe i przyjazne dla turystów, szczególnie tych najmłodszych, a także osób niepełnosprawnych. Unikalność przedsięwzięcia polegała na wykorzystaniu nowoczesnych rozwiązań w celu opowieści o historii. Projekt polegał na aranżacji sutereny oranżerii Muzeum Romantyzmu w Opinogórze oraz na przygotowaniu jej do pełnienia funkcji sal ekspozycyjnych Muzeum w taki sposób, aby opowiadały one o funkcji, budowie i historii oranżerii przywróconej w przestrzeni muzealnej – zakładał podzielenie przestrzeni na trzy oddzielne ekspozycje, które przedstawiają różne aspekty budynku:
– historię oraz przeznaczenie oranżerii /sala A/,
– architekturę i rozwiązania techniczne /sala B/,
– prace archeologiczne dotyczące obiektu /sala C/,
dodatkowo wydzielono także salkę edukacyjno-interaktywną /sala S/.
Sala, od której zaczynamy zwiedzanie ekspozycji, wprowadza nas w przestrzeń historycznej oranżerii przełożoną na język współczesnej architektury. Za pomocą dźwięku, obrazu oraz atmosfery pomieszczenia umożliwia poznanie, czym był i czemu służył budynek. Duży świetlik w suficie pozwolił na aranżację z użyciem roślin doniczkowych w ogrodzie wertykalnym. Znalazły się tu też neogotycka, żeliwna ławeczka z XIX-wieku i XIX-wieczne alegoryczne rzeźby wg tradycji nazywane „Adamem” i „Ewą”. To niezwykle cenne elementy, które zdobiły Opinogórę od czasu, gdy bywał tu Zygmunt Krasiński (1812-1859). Całość uzupełnia makieta przedstawiająca połowę budynku oranżerii w skali 1:30. Ściana znajdująca się naprzeciwko ogrodu wertykalnego mieści w sobie stanowiska edukacyjne audio i wideo, dostępne dla zwiedzających dzięki wizjerom.
Kolejna sala to przestrzeń eksponująca strukturę, nastrój oraz rozwiązania techniczne zastosowane w oranżerii. W istniejący układ z cegieł pozyskanych na stanowisku archeologicznym zostały wkomponowane elementy wyjaśniające sposób funkcjonowania budynku. Za pomocą makiety możemy poznać nastrój i klimat dawnych oranżerii. Z kolei makieta interaktywna przedstawia kanały grzewcze i system rozprowadzania ciepła po obiekcie.
Tematem trzeciej sali ekspozycyjnej są prace archeologiczne przeprowadzone podczas badań nad budynkiem. Wielkoformatowe zdjęcia przedstawiają relikty dawnej oranżerii odsłonięte w wyniku prac terenowych, a makieta – przekrój przez wykop archeologiczny. Znajdujące się tu witryny mieszczą takie eksponaty jak m.in. żardiniery i kwietniki. Środek sali zajmuje makieta przedstawiająca stanowisko archeologiczne.
Kolejne pomieszczenie to salka z dywanem interaktywnym, gdzie w wyniku reakcji na ruchy rąk użytkowników jest przetwarzany wyświetlany obraz. Można tu poczuć się jak archeolog wykopujący eksponaty znajdujące się obecnie w zbiorach lub na ekspozycjach Muzeum Romantyzmu oraz ułożyć puzzle. Jest tu również mapa interaktywna całego zespołu pałacowo-parkowego w Opinogórze.
W projekcie ważne było dostosowanie ekspozycji do potrzeb osób niepełnosprawnych m.in. przez usunięcie barier architektonicznych, zamontowanie systemu nadajników dźwiękowych przeznaczonych dla osób niewidomych oraz tabliczek i opisów dodatkowych w języku Braille’a, a także wykorzystanie nagrań audio i wideo dostosowanych dla osób niesłyszących i niewidzących.
Fot. Michał Krzyżanowski, Muzeum Romantyzmu w Opinogórze